Xoài Tịnh Thới đi khắp muôn nơi...

Với hơn 1.100ha, vùng xoài Tịnh Thới đứng hàng đầu tỉnh Đồng Tháp về diện tích. Qủa xoài nơi đây giờ không còn phải trầy trật chuyện tiêu thụ, mà đã xuất khẩu muôn nơi.

HTX đi lên từ Hội quán

Từ khi có cây cầu Cao Lãnh bắc qua sông Tiền nối liền các huyện Châu Thành, Lai Vung, Lấp Vò, Sa Đéc sang TP Cao Lãnh (Đồng Tháp), đã giúp nông dân ở vựa xoài xã Tịnh Thới (TP Cao Lãnh) làm ăn gặp rất nhiều thuận lợi. Xoài Tịnh Thới đã được xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính trên thế giới với số lượng lớn.

Anh Võ Tấn Bảo, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Tịnh Thới kiểm tra chất lượng quả xoài.

HTX Dịch vụ nông nghiệp Tịnh Thới (HTX Tịnh Thới) cách TP Cao Lãnh chưa đầy 2,5km. Sau cú điện thoại hẹn nhau, Giám đốc HTX, anh Võ Tấn Bảo tuy rất bận rộn những ngày cuối năm do phải đi thu gom xoài nhiều nơi nhưng vẫn nhiệt tình, niềm nở tiếp chúng tôi. Trụ sở HTX có mái tôn màu xanh khá hiện đại vừa xây xong. Có lẽ, trụ sở HTX này là trụ sở làm việc, có nhà xưởng khá hiện đại bật nhất trong số các HTX ở tỉnh Đồng Tháp mà chúng tôi từng đến.

Vị giám đốc HTX cười hiền, nói: “Trụ sở HTX mới và hiện đại có được như ngày hôm nay không phải dễ, mà chúng tôi phải trải qua một quá trình dài, làm đủ các thủ tục đi tới lui mới được có kinh phí hỗ trợ từ nhà nước để xây dựng. HTX Tịnh Thới được nhà nước cấp đất 2.900m2, phần đất xây dựng trụ sở hơn 1.000m2 và được hỗ trợ khoảng 90% kinh phí xây dựng, số tiền còn lại HTX tự bỏ ra, hoàn thành trụ sở phải tốn hơn 2,2 tỷ đồng”.

Để có HTX Tịnh Thới hoạt động bài bản và mang lại hiệu quả như ngày hôm nay là nhờ sự phấn đấu, học hỏi không biết mệt mỏi của Ban lãnh đạo HTX cùng với các xã viên. Anh Bảo kể, trước đây được sự hỗ trợ từ ngành chức năng, chính quyền địa phương cho thành lập đầu tiên 2 hội quán, đó là Đồng Tâm Hội quán và Thịnh Hưng Hội quán với mục đích tập hợp các nông dân tại địa phương ngồi lại với nhau vào một ngày giữa tháng thường kỳ để sinh hoạt, trao đổi về kiến thức, kỹ thuật mới về cách chăm sóc trồng xoài và tìm đầu ra cho sản phẩm.

Tịnh Thới được xem là vùng xoài lớn thứ 2 về diện tích trồng xoài trong tỉnh Đồng Tháp

Hội quán thành lập, thu hút ban đầu 30 – 40 nông dân, rồi tăng dần lên 70 – 80 nông dân và thời điểm nông dân tham gia cao nhất là 106, chính vì vậy dần dần các thành viên trong Hội quán có ý tưởng hình thành HTX Tịnh Thới, và HTX đã ra đời vào năm 2018 với 156 thành viên (trong đó thành viên Hội quán 95%), với vốn góp ban đầu trên 624 triệu đồng.

“Bắt tay” với nhiều doanh nghiệp lớn

Toàn xã Tịnh Thới hiện có diện tích đất nông nghiệp 1.144ha, trong đó diện tích trồng xoài chiếm gần 1.100ha, được xem là vùng xoài lớn thứ 2 về diện tích trong tỉnh. Sản lượng xoài cung ứng cho thị trường hàng năm trên 10.000 tấn, trong đó xoài Cát Chu chiếm 90% diện tích, xoài Đài Loan chiếm 5% và xoài cát Hòa Lộc chiếm 5%.

Sau khi thành lập, HTX Tịnh Thới đã phối hợp với Viện Cây ăn quả miền Nam triển khai sản xuất 42ha xoài đủ điều kiện xuất khẩu (tiêu chuẩn VietGAP) sang các thị trường như Mỹ, Nga, Hà Lan, Malaysia, Hàn Quốc, Trung Quốc… Ngoài ra, HTX phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp TP Cao Lãnh thực hiện mô hình xoài rải vụ hàng trăm ha, liên kết với nhiều công ty sản xuất – kinh doanh phân bón, thuốc BVTV hữu cơ để cung cấp cho thành viên trả chậm trong 4 tháng không tính lãi. HTX còn liên kết với Trường Đại học Cần Thơ thực hiện mô hình sản xuất xoài theo hướng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu gắn với hợp đồng tiêu thụ với diện tích gần 150ha.

Để có HTX Tịnh Thới hoạt động bài bản, mang lại hiệu quả như hôm nay là

nhờ sự phấn đấu và chịu học hỏi của Ban lãnh đạo HTX và các xã viên

Qua việc phối hợp với các viện, trường, công ty để xây dựng các mô hình sản xuất xoài an toàn, chất lượng cao, đã thu hút nhiều doanh nghiệp đến bao tiêu sản phẩm thường xuyên. Cụ thể, HTX ký hợp đồng tiêu thụ xoài loại 2 với Công ty TNHH Gò Đàng; hợp đồng với Công ty TNHH Cát Tường thu mua xoài loại 1 (bao vàng) với sản lượng 2 tấn/tuần; hợp đồng với HTX Công nghệ cao Mặt Trời Mọc huyện Củ Chi (TP.HCM) liên kết tiêu thụ xoài cho nông dân 11 tấn; ký liên kết tiêu thụ với Công ty Kim Nhung 138ha, Công ty TNHH Long Uyên 100ha; hợp đồng cung cấp xoài các loại cho chuỗi siêu thị Big C…

Để tiếp tục hỗ trợ các thành viên liên kết sản xuất và tiêu thụ, thời gian tới, HTX sẽ phối hợp với UBND xã xây dựng thêm nhà sơ chế đóng gói và trụ sở HTX để thuận tiện trong việc liên kết tiêu thụ. Đồng thời xúc tiến quảng bá hình ảnh HTX và sản phẩm của HTX thông qua website của đơn vị.

HTX cũng đang triển khai trồng xoài theo hướng hữu cơ, phối hợp với ngành chức năng thực hiện cấp mã vùng trồng xoài với diện tích 174ha và chuẩn bị cấp mã số cơ sở đóng gói để tạo điều kiện thuận lợi trong tiêu thụ. Tiếp tục thỏa thuận ký hợp đồng liên kết tiêu thụ xoài với nhiều doanh nghiệp trên địa bàn. Bên cạnh đó, tập trung nghiên cứu thị trường, áp dụng công nghệ số để tạo ra các sản phẩm chế biến sâu từ trái xoài.

Không “bỏ trứng vào một giỏ” trong tiêu thụ

Mới đây, 3 tấn xoài Cát Chu Cao Lãnh do HTX Tịnh Thới sản xuất và kết hợp cùng một doanh nghiệp trong tỉnh đã xuất sang thị trường châu Âu với giá xoài xuất khẩu là 11 – 13 EUR/kg.

HTX Tịnh Thới hiện có 42ha sản xuất xoài đủ điều kiện xuất khẩu sang

các thị trường như Mỹ, Nga, Hà Lan, Malaysia, Hàn Quốc, Trung Quốc…

Lô xoài 3 tấn dù không lớn, nhưng đó là lô hàng đầu tiên của năm 2022. Đặc biệt, qua lần liên kết xuất khẩu này, HTX tiếp tục mở rộng, đa dạng thị trường tiêu thụ, tránh phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Đây cũng là định hướng của HTX ngay từ khi thành lập.

Đồng Tháp đang có khoảng 14.000ha xoài, sản lượng trên 130.000 tấn/năm. Trong đó, riêng HTX Tịnh Thới có trên 1.100ha xoài với hơn 10 chủ vựa xoài, bình quân mỗi tháng xuất bán khoảng 600 tấn xoài. Điều đặc biệt nơi đây là xoài được trồng theo hình thức rải vụ nên cho trái quanh năm.

Để xuất khẩu được xoài sang châu Âu, HTX Tịnh Thới đã phải thay đổi mô hình sản xuất từ đơn lẻ sang ứng dụng khoa học công nghệ và liên kết với doanh nghiệp để sản xuất theo chuỗi. HTX cũng xúc tiến tìm kiếm, đa dạng thị trường tiêu thụ. Nỗ lực của HTX đến nay đã có những kết quả cụ thể. Khi cửa khẩu xuất sang Trung Quốc bị ùn tắc, năm 2021, HTX đã thực hiện liên kết để xuất khẩu xoài sang Mỹ, Malaysia và gần đây là sang thị trường châu Âu.

Lão nông Trần Văn Hỗ ở ấp Tân Thạnh Châu, xã Tịnh Thới năm nay 65 tuổi, nhưng vẫn canh tác gần 1ha xoài giống Cát Chu theo hướng hữu cơ, chuẩn bị thu hoạch. Ông nói chắc nịch: “Bây giờ nông dân trồng xoài không có liên kết với doanh nghiệp hay vào HTX làm ăn khó có lời lắm. Trước đây 1ha xoài của gia đình tôi trồng theo cách cũ năng suất tối đa chỉ 5 – 6 tấn, muốn bán cũng khó vì lúc đó chưa biết trồng xoài rải vụ mà đa phần cho xoài ra bông, trái tự nhiên theo mùa, khi chín bán xoài rất khó do bị đụng hàng vì nhà nhà ai cũng có xoài bán nên giá rẻ bèo”.

Từ khi ông Hỗ vào sinh hoạt trong Hội quán và đồng thời xin vào tham gia HTX Tịnh Thới, mấy năm gần đây, việc canh tác xoài của ông năng suất tăng lên gấp đôi, đầu ra thuận lợi, lợi nhuận thu về hàng năm 400 – 500 triệu đồng.